woensdag 3 april 2024

En weer komt er een uitkoopregeling

Naar aanleiding van dit bericht: Minister Adema werkt aan langdurige stoppersregeling voor alle boeren, ontspint zich maar weer eens een discussie op reddit:

Ik post:   

   Dit gaat weer vele, vele miljarden kosten. En dat alles om een industrie te redden die niet te redden is, omdat ze domweg niet past in Nederland. Te groot, te vervuilend. (Of het nu gaat om stikstof, om de waterkwaliteit, om de CO2 uitstoot, het maakt niet uit - het is te veel.) In plaats van de industrie te dwingen binnen de mogelijkheden te functioneren, gaan we er geld op laten regenen in de hoop dat er voldoende zeggen: "Zo, ik ben binnen, klaar!" "Om faillisementen te voorkomen" - ja, zo wil ik ook graag uitgekocht worden! Het is al vaker gebeurd dat hele industrieen zijn verdwenen om dat ze niet meer in de tijd pasten. (Ooit had NL bv een bloeiende textielindustrie...) Alleen omdat deze groep het land lamlegt als ze hun zin niet krijgen blijven we dit voorzien van een bijna letterlijk onafzienbare hoeveelheid geld. Bizar.

Antwoord:
    Op zich is het niet zo heel vreemd, de overheid heeft ook flink geïnvesteerd in andere krimpregio's die te maken kregen met grootschalige faillissementen, bijv. de mijnbouw in Limburg, en andere regio's in de periferie. Dan kan je als verstokte neoliberaal wel zeggen, laat maar failliet gaan, maar de sociaal-maatschappelijke gevolgen van zo'n grootschalig faillissement komen linksom of rechtsom toch voor rekening van de samenleving. Vanuit de overheid bezien is tijdig ingrijpen daarom eerder een kostenbesparing, door in een vroeg stadium te investeren kan je hogere kosten in de toekomst besparen, bijv. doordat bedrijven kunnen doorstarten of diversificeren.

Waarop ik weer zei: 

   Investeren in andere opties om ergens voor te werken is iets heel anders dan geld strooien op mensen die worden uitgekocht. het hele punt is dat er niet wordt geinvesteerd in bedrijven. Er wordt geld gegeven aan mensen om te stoppen.

Antwoord:
    Dit zijn geen krakkemikkige buurttoko's die bij faillisement met een paar duizend euro schuld achterblijven. Het gaat om miljoenenbedrijven met heel veel ketenpartners, leveranciers, afnemers, kredietverstrekkers. Vaak ook bedrijven die een economische en maatschappelijke spilfunctie hebben in een krimpregio doordat ze betrokken zijn bij zonne-energie, windturbines, agrotoerisme, biogas, landschapsbeheer, etc. De belangen zijn veel groter dan alleen die boerderij en alleen de familie die er een boterham mee verdient, het heeft verstrekkende gevolgen voor de hele keten en de exportpositie van Nederland. Als je daar geen fatsoenlijke regeling voor neerzet dan krijgt de overheid de rekening dubbel en dwars terug langs andere wegen.

Waarop ik weer zei:

   Ja, dat is allemaal waar. Maar daar gaat het allemaal niet om. Deze bedrijven worden uitgekocht. Dat betekent dat ze moeten stoppen met hun activiteiten, wat dus allemaal niets te maken heeft met jouw verder terechte zorgen. Die hele keten is niet houdbaar. Door daar geld op te storten worden een aantal (toch meetal al niet flauwe boeren) rijk - en daar schiet die hele keten geen zier mee op.

Antwoord:
    De essentie van een stoppersregeling zal er altijd op gericht zijn om specifiek de ongewenste bedrijfsactiviteiten stop te zetten, terwijl hedendaagse boerenbedrijven veelal gemengde economische activiteiten uitvoeren waarvan je een deel als samenleving wel wilt behouden. Niemand is er bij gebaat als de sanering van de varkensboerderij er toe leidt dat het enige kinderdagverblijf in het dorp er mee stopt, of dat er plotseling niemand meer beschikbaar is om natuurbeheer uit te voeren, of er geen camping meer is voor de toeristen. Een zachte sanering van de onwenselijke economische activiteiten biedt daarmee de beste kans op een duurzame transitie waarbij de ondernemersgeest van de boeren zich langs andere wegen kan ontwikkelen. Daarmee worden schulden afbetaald, contracten ontbonden, schuren gesloopt (veelal in ruil voor een aantal nieuwe woningen) en kan de boer een nieuwe onderneming opstarten als dat wenselijk is.

Waarop ik weer zei: 

   Wow, dat Azonata een pseudoniem is voor Adema :-p

Geintje! Kijk, ergens heb je natuurlijk wel gelijk. Probleem is dat we nu een pad afwandelen waarbij een industrie, waarvan al jaren en jaren bekend is dat het roer een keer om moet, wordt beloond voor het stelstelmatig voor zich uitschuiven van dat moment.

De winsten die al die jaren gemaakt zijn en dat is een hoop, die blijft mooi daar waar die is gemaakt. Bij de Rabo, bij de vleesverwerkers, etc etc. Vervolgens wordt er wel tegen de samenleving gezegd: "Als jullie eens voor de kosten opdraaiden? Dan kwam ons dat mooi uit?"

Maw: dit strijkt vrij stevig tegen mijn rechtvaardigheidsgevoel in. Al die splinternieuwe stallen moeten nu worden afgebroken. Terwijl elke person die een beetje nadenkt, ook 10 jaar geleden had kunnen weten: dit gaat mis. En dan nu je hand ophouden om diezelfde stallen weer af te breken?

Waar zit hem dan de verantwoordelijkheid van die boer zelf? Waar in de rest van die hele vervuilende, ethisch toch echt heel twijfelachtige keten zit dan verantwoordelijkheid? Het is niet heel anders dan bij TATA, die zegt: "Wij willen best vergroenen - als jullie dat betalen. Oh ja en die vervuiling van de afgelopen 20 jaar, daar hebben we het niet meer over."
Of de banken, die miljarden uit de samenleving trokken en toen omvielen - in een bak met geld.

Mensen met meer verstand dan ik hebben dat ook al eens opgeschreven: What’s the damage? Monetizing the environmental externalities of the Dutch economy and its supply chain.

En we zijn opnieuw hetzelfde aan het doen. Dat is a) dom en b) duur.

Waar de discussie voorlopig even eindigde...

Geen opmerkingen:

Een reactie posten

Storm Beryl totaal buiten elke schaal

Iedereen die nog wilde twijfelen aan de klimaatcrisis: ik geef u storm Beryl. Totaal buiten alle "normale" stormen. Maar blijf het...